GENÇAĞA KARAFAZLI
(RİZE)– Rize’nin Ardeşen ilçesinde çay üreticileri, Tarım bakanlığı tarafından 19 lira olarak açıklanan yaş çay fiyatına tepki gösterdi. Üretici Can Velioğlu, “Sanırım tasarruf çay müstahsillerinden başladı oysa tasarruf devletten olur, saray tasarruf ederse ancak o zaman çözüm olur, işçilerden, emeklilerden, alın terinden almakla olmaz tasarruf” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın desteklemeyle birlikte 19 lira olarak açıkladığı yaş çay fiyatına yönelik çay üreticilerinin tepkileri her geçen gün artarak devam ediyor. Rize merkez, Derepazarı, İyidere, Güneysu, Çayeli, Pazar ilçelerinin ardından bugün Ardeşen ilçesinde Atatürk Caddesi’nde toplanan çay üreticileri iktidarın açıkladığı yaş çay fiyatına tepki gösterdi.
“SANKİ DİLENCİYE SADAKA VERİYORLAR”
Yasemin Akmermer, şunları söyledi:
“Açıklanan fiyatı çok uygun karşılıyoruz, insanlarla çok güzel dalga geçiyorlar işçi fiyatlarına yüzde yüz zam veriyorlar ama, bizim çayımıza yüzde yüz zam gelmiyor. Dilenciye sadaka verir gibi 4 liraydı geçen yıl 11 lira yaptılar şimdi 6 lira, hadi taban desteklemesiyle birlikte 2 lira yaptılar. Desteklemesini ben seneye martta alacağım. Onu da verdiği zaten kendisine gidiyor gübre olarak yani müstahsili şu an da düşünen kimse yok. Çaykur’a elbette sahip çıkacağız ama Varlık Fonu’na almaması gerekiyor. Dışarıdan Türkiye’ye çayın gelmemesi lazım. Türkiye’nin çay oranını zaten Rize karşılayabiliyor. Yaptıkları bu politika doğru dürüst bir politika değil. Geçen sene 250 TL’ye aldığımız çay makası şu anda 600 TL oldu ama çayımız olduğu yerde duruyor.”
“TASARRUF İŞÇİLERDEN, EMEKLİLERDEN”
Can Velioğlu, “Sanırım tasarruf çay müstahsillerinden başladı oysa tasarruf devletten olur, saray tasarruf ederse ancak o zaman çözüm olur, işçilerden, emeklilerden, alın terinden almakla olmaz tasarruf” dedi.
Arzu Bakoğlu, “Bunu kabul etmiyoruz haliyle, işçi ücretleri de çok pahalı. Kendimiz toplayamadığımız zaman işçiye de toplattıramıyoruz bu fiyatlarla, bir çay makası bile geçen seneki fiyatın çok üstünde yani tasarruf bizimle olmamalı, tasarruf başka yerden olmalı. Böylelikle geçinmek de zor” diye konuştu.
Hilal EskiÇırak, “Bakan beye buradan sevgilerimi iletiyorum ama sanırım oturduğu deri koltuktan yorum yapmak çok kolay, onlar ayrıca bir gün gelsinler bizimle birlikte sabah 5’te çay makasıyla çay toplasınlar o alın teri bir aksın ondan sonra tekrar bir yorum yapsın, tekrar bir gözden geçirsin istiyorum” dedi.
“BU VATANDAŞ BU KADAR SAHİPSİZ BIRAKILMAZ”
CHP Ardeşen İlçe Başkanı Faruk Buçan şunları söyledi:
Çay fiyatına verilen zammın bir dilenciye verilemeyeceğini, sadaka olarak verileceğini söylemiştik çünkü ülkemizde geçmişin en büyük enflasyonunu yaşıyoruz. Yüzde 46 hükümetin göstermiş olduğu enflasyon değerleri ama bizler çok iyi biliyoruz. Vatandaş kendi cebinden biliyor enflasyon yüzde 20-30’ların üzerine çıktığını. Çay fiyatının artılarla 19’a çıkmasının bizlere hiçbir ifade etmediğini çok iyi biliyoruz. Çayın bir şekilde koruma altına girmesi gerektiğini, çayda taban fiyatı uygulaması yapılması gerektiğini biliyoruz, yıllardır sesleniyoruz hükümete. Buradan bir tokat dedik 46 sene üzerine buradan bir milletvekili gönderdik yaptıkları yanlış politikalar yüzünden 30 yıl sonra Ardeşen’de belediyeyi kaybettiler, bu gidişle tüm Türkiye’yi kaybedecekler. Vatandaşın sesini dinlemeyen bir hükümetin ayakta durma şansı yoktur. Sadece çayla sıkıntısı yoktur bu milletin. 3 ton çayı olan, 2 ton çayı olan, 5 ton çayı olan insanlar var, çay arazileri bölüşülmeye başlandı, kardeşten kardeşe gitmeye başladı. Çaydan geçimini sağlayamayan insanlar ekstra geçim kaynakları elde etmeye çalıştılar. İstanbul’a gittiler, büyük şehirlere gittiler, burada kamuda, özelde kendi işyerlerini açtılar. İşyerlerini kapatıp 3 ton çay toplama fırsatları yok, 4 ton çay toplama fırsatları yok. Ne yapıyor 8 bin lira yabancı işçilerin maliyetlerine veriyor, bu vatandaş bu kadar sahipsiz bırakılmaz. Kaymakam beye sesleniyoruz, Vali beye sesleniyoruz, Emniyete sesleniyoruz, belediye, bakanında bu işin içinde milletvekilimiz de birlikte bir komisyon oluştursunlar bu çayın ne şekilde toplanacağını, vatandaşın refahını, kalitesini nasıl yükselteceğinin hesaplarını yapsınlar. Onlar bu hesabı yapmak için zaten oradalar, yoksa onların yerinde biz de olabilirdik.”
“DEVLETİN GÖREVİ ÇAY ÜRETİCİSİNİN HAKKINI VERMEKTİR”
CHP Rize İl Başkanı Saltuk Deniz şunları söyledi:
“Açıklanan yaş çay alım fiyatlarına tepkimizi göstermek için düzenlediğimiz basın toplantılarımızı Ardeşen ilçemizde sürdürüyoruz. 2024 yılı açıklanan yaş çay alım fiyatını kabul etmiyoruz. Kuru çaya son bir yıl içinde 224 zam gelmesine rağmen yaş çaya yüzde 54,5 zam yapılmasını kabul etmiyoruz. Geçen sene ekmek 5 liraydı, bir üretici bir kilo çay verip 2.2 adet ekmek alabiliyordu. Bugün üretici bir kilo çay satıp 1,5 ekmek alabiliyor. Saray kendi harcamalarının yapmış olduğu zam oranı kadar zam yapmış olsaydı yaş çay alım fiyatı 20,35 TL olacaktı. Sarayın bir yıllık masrafı 13 milyar TL, çay üreticisine ödenecek yaş çay tutarı 16- 17 milyar TL. 206 bin çay müstahsili bir saray kadar etmiyor. Çay müstahsili sadaka istemiyor, satmış olduğu, toplamış olduğu çayın bedelini istiyor. Kimseden lütuf beklemiyor, hakkını istiyor. Devletin görevi çay üreticisinin hakkını vermektir. Çay üreticisi yoksulluğa, açlığa, mahküm olmak istemiyor, insanca yaşamak istiyor, aç kalmamak istiyor. Bu nedenle çay üreticisini açlığa mahkum eden 2024 yılı yaş çay alım fiyatını kabul etmiyoruz, reddediyoruz. Eskiden törenlerle açıklanan yaş çay alım fiyatı bu sene ilk defa sosyal medya üzerinden açıklandı. Bunun nedeni belli çünkü fiyatı açıklayanlarda utandılar açıklamış olduğu fiyattan.
“RİZE TİCARET BORSASI BAŞKANI HEMEN İSTİFA ETMELİDİR”
Buradan açıklıyoruz bu çay fiyatı Rize Ticaret Borsası Başkanıyla birlikte hazırlanmıştır. Bunu çay fiyatı açıklanmasından birlikte yaşananlardan biliyoruz. Bugün 2023 yılı Tarım Enflasyonu sadece yüzde, Tarım Bakanı milletin gözüne bakarak yalan söylemeye devam ediyor. Çay üreticilerini, Tarım Orman Bakanlığı ve Rize Ticaret Borsası el ele vererek yoksulluğa mahküm etmişlerdir. Bu nedenle bir kez daha söylüyoruz, Tarım Orman Bakanı ve Rize Ticaret Borsası Başkanı hemen istifa etmelidir. Siyasi iktidar enflasyonun bile altında zam yaparak çay üreticilerini açlığa ve yoksulluğa mahküm etmiştir. Buna karşı sessiz kalmayacağız, sesimizi yükselteceğiz. Enflasyon kaynaklarını 3- 5 kişiye aktarmayın, halka aktarın, tasarrufu, emekli, çalışan, çay üreticisi, çiftçi, memur, halk yapmasın tasarrufu saray yapsın. Yıllardır ülkenin kaynaklarını aktardıklarınız yapsın, kendi itibarınızı değil, halkın itibarını düşünün. İnsanlarınız yoksulluk içinde yaşarken sizler yeni saraylar yaptırmayın. Son olarak buradan bir kez daha sesleniyoruz; açıklamış olduğunuz yaş çay alım fiyatını kabul etmiyoruz.”
“ÇİFTÇİYİ AYAĞA KALDIRIN”
Rize CHP Milletvekili Tahsin Ocaklı ise “Fırsat vermeye çalışıyoruz, düzeltmezlerse onları çay bohçasına döndüreceğim. Çay bohçası gibi yuvarlanacaklar” dedi.